کربوکسی‌متیل کیتوسان

کیتوسان یک پلی ساکارید نیمه­‌طبیعی است که به­ علت هزینه کم، در دسترس بودن، داشتن گروه­‌های عاملی آمین، توانایی ایجاد تشکیل ژل در شرایط ملایم، توانایی جذب فلزات سنگین و ویژگی ضد باکتریایی و توانایی بهبود زخم در سال­‌های اخیر مورد توجه فراوان قرار گرفته است. کیتوسان از واکنش استیل­‌زدایی کیتین به ­دست می­‌آید. کیتوسان پلیمری زیست­‌تخریب­‌پذیر است که از توالی دو واحد ساختاری N-استیل-D-گلوگوزامین (واحد دارای گروه‌­های استیل) و N-گلوگوزامین (واحد فاقد استخلاف استیل) که با پیوندهای گلیکوزیدی به یکدیگر متصل شده‌­اند، تشکیل شده است. این بسپار در شرایط pH خنثی در آب نامحلول است که کارامدی آن را در علوم پزشکی محدود می‌سازد. یکی از روش‌های افزایش حلالیت این ترکیب در محیط‌های آبی، افزودن گروه‌های کربوکسیل به ساختار شیمیایی آن است. این واکنش که با نام کربوکسی‌متیل‌دار کردن شناخته می‌شود، منجر به ایجاد گروه‌های کربوکسی‌متیل‌ روی اتم‌های اکسیژن گروه هیدروکسیل و اتم‌های نیتروژن گروه‌های آمین کیتوسان می‌شود. این ماده به آسانی توسط ترکیباتی نظیر گلوتارالدهید به یک ساختار هیدروژلی تبدیل می‌شود و در علوم پزشکی، مهندسی بافت و میکروفلوئیدیک کاربردهای فراوانی دارد.